12 Ateliers

De Ateliers hebben elk een eigen probleemstelling, bron, methode, eindproduct en partner. Vooraf inschrijven is belangrijk voor een goede voorbereiding en organisatie van de Ateliers. Er is plaats voor alle voltijdse studenten van de opleiding geschiedenis maar de beschikbare plaatsen per studiejaar zijn beperkt. Zit je in twee jaren? Kies dan gewoon een van beide.

Kun je een bepaalde dag echt niet deelnemen? Zijn er andere zaken waar je Atelier rekening mee kan houden voor jou (qua beschikbaarheid en bereikbaarheid)? Geef het aan bij de inschrijvingen of mail de contactpersoon bij je Atelier. Nog vragen? Check Verleden Week, Instagram of mail fien.danniau@ugent.be (Onderwijsbegeleider)

Een brullende menigte in de Romeinse arena, een vorst die lanterfant onder de namiddagzon door zijn extravagante menagerie, en 19de-eeuwse burgerij popelend van ongeduld voor de poorten van de dierentuin.

Wat hebben deze momenten gemeen? De manier waarop de mens wilde dieren gebruikt voor eigen vermaak. Tijdens ons atelier gaan we op zoek naar wilde dieren doorheen de eeuwenlange geschiedenis van de Romeinen tot de 19de eeuw. We maken op basis van onze vondsten een historisch gebaseerd bordspel. Wat kunnen we hieruit leren over de omgang met dieren als vermaak vandaag? Zet jij de toekomst van dierenwelzijn en biodiversiteit op het spel? '

#Klassieke oudheid #Vroegmoderne Tijd #Moderne en Hedendaagse Tijd #visuele bronnen #archief #dierentuinen #dierenwelzijn

Team: Justin Halcrow, Sam Laevers, Dorien Slotman, Anne-Laure Van Bruane, Jan Vandersmissen, Julie Verlinden, Arjan Zuiderhoek

Contactpersoon: justin.halcrow@ugent.be, sam.laevers@ugent.be (studenten), dorien.slotman@ugent.be (onderwijsbegeleider)

Draak, eenhoorn, feniks… eeuwenlang geloofden mensen in mythische wezens. Nog steeds spreken ze tot de verbeelding. Maar waarom? Wat vertellen fabeldieren ons over onze kijk op natuur? In ons atelier onderzoeken we fantastische dieren en hun betekenis. We duiken in oude encyclopedieën, middeleeuwse manuscripten en historische kaarten om te ontdekken hoe mensen fabeldieren beschreven en welke rol ze speelden in hun wereldbeeld. 

Samen brengen we deze verhalen tot leven. We creëren een educatief en interactief hoekje in stadsbibliotheek de Krook. Daar ontdekken kinderen het historische verhaal achter hun geliefde fabeldieren. Schrijf je in en maak van jouw Verleden Week een fantastische week! 

#Middeleeuwen #Vroegmoderne Tijd #buiten-Europese geschiedenis #manuscripten #narratologie #Boekentoren

Team: Louise De Meyer, Marie van Overmeire, Jeroen Deploige, Lisa Demets en Janna Everaert 

In samenwerking met: De Krook

Contactpersoon: louise.demeyer@ugent.be, marie.vanovermeire@ugent.be (studenten), janna.everaert@ugent.be (onderwijsbegeleider)

In naam van de natuur

Bagatten aan de Vooruit, Dahlia’s en Geraniums in Wondelgem, vossen, reigers en ganzen aan het Sint-Pietersstation. De Gentse straatnamen roepen een aanzienlijke biodiversiteit op! In dit atelier gaan we op zoek naar de ontstaansgeschiedenis van deze toponiemen en onderzoeken we de invloed van eeuwenlange stadsontwikkeling op het straat(naam)beeld. Gewapend met fietsen, historische kaarten en archiefmateriaal, leggen we de evolutie van het stedelijk landschap en haar biodiversiteit bloot.  

Na het avontuurlijke onderzoek vertalen we onze ontdekkingen in een interactieve stadskaart en een kant-en-klaar lessjabloon voor het secundair onderwijs. Zo geven we leerkrachten de kans om gelijkaardige casussen uit te werken voor hun eigen klassen. Schrijf je in en trek mee op ontdekkingstocht door Gent! 

#Oude geschiedenis #taal #toponymie #landschap #Gent #cartografie #onderwijs

Team: Bram Veldeman, Thomas Metdepenninghen, Johan Belaen, Els De Paermentier, Jan Dumolyn, Joris Van Doorsselaere, Robin Waeytens 

In Samenwerking met: GentGemapt.be

Contactpersoon: bram.veldeman@ugent.be, thomas.metdepenninghen@ugent.be (studenten), johan.belaen@ugent.be (onderwijsbegeleider)

Komen eten! Ons atelier zet vissen op de kaart. Geen topografische kaart: een menukaart.  De zoetwatervis in Vlaanderen heeft het al eeuwen moeilijk. Wij vissen naar een verklaring in historische, culinaire bronnen van de late middeleeuwen tot nu. Gaan we in de toekomst nog vis vangen of ver-vangen?  

Beeld je in dat de smaak van een verloren vis terug op je bord komt, zonder de vis zelf. En dit in de plaatselijke klassieker: de Gentse waterzooi. We stellen een heerlijk recept samen op basis van historische bronnen én we maken het helemaal vegetarisch! Geen vis in onze waterzooi te bespeuren. Deze originele maaltijd is de ideale ingang om het debat te openen, aangezien niet enkel liefde, maar ook kennis door de maag gaat. We leggen dit vast in een vodcast (video + podcast). Dat smaakt naar meer! 

#Middeleeuwen tot vandaag #culinaire bronnen #visvangst #waterzooi #kwabaal #vegetarisme #vodcast

Team: Marthe Clymans, Winde Goderis, Caroline Van Sumere en Thérèse de Hemptinne

In samenwerking met:

Contactpersoon: marthe.clymans@ugent.be, winde.goderis@ugent.be (studenten) caroline.vansumere@ugent.be (onderwijsbegeleider)

Kunnen we ons een leven voorstellen zonder “onze natuur”? We gaan ervan uit dat de soorten de we vandaag zien hier altijd al zijn geweest en altijd zullen zijn. In dit atelier problematiseren wij het begrip “onze natuur”. Waarom beschouwen wij bepaalde soorten als deel van de Belgische natuur? Is die selectie wel zo vanzelfsprekend?

We onderzoeken de geschiedenis van exotische en inheemse plant- en diersoorten. Denk bijvoorbeeld aan de wilde hamster, de hemelboom of de bruine beer. Tijdens dit dynamische atelier bestuderen we de dier- en plantcollecties in het GUM, trekken we op excursie en werken we samen aan een interactief educatief spel voor de jeugdbeweging JNM.

#Lange geschiedenis #natuurijke bronnen #archief #discoursanalyse #exoten #wolf #spel

Team: Seppe Moerman, Jolien De Smet, Sander Govaerts, Stefan Meysman

In samenwerking met: Gents Universiteitsmuseum, Natuurpunt, JNM

Contactpersoon: seppe.moerman@ugent.be, jolien.desmet@ugent.be (studenten), sander.govaerts@ugent.be (begeleider)

“Sluw, gulzig, vraatzuchtig roofdier...”: weg met deze middeleeuwse percepties! Destijds kreeg men premies om het dier uit te roeien, tegenwoordig verenigen we ons in grootschalige projecten om te vechten voor zijn voortbestaan. Stap binnen in het atelier van de otter en ontdek hoe we aan de hand van de historische perceptie een familiegeschiedenis van het WWF-personage Olga de Otter, schrijven. 

Met Augmented Reality (AR) en audiobeleving komt Olga’s familiegeschiedenis tot leven, terwijl zij zelf op je smartphone verschijnt om je mee te nemen in haar wereld en haar ongelooflijke reis vertelt. We creëren een nieuwe wereld waar de wandelende bezoekers van het relevante ottergebied de Donkmeer (Berlare) in kunnen duiken, om dit vergeten verleden zelf te beleven. Laat je onderdompelen in de geschiedenis en ontdek hoe we samen bouwen aan een betere toekomst! 

#Middeleeuwen tot vandaag #otter #natuurgeschiedenis #kranten #tijdschriften #archief #uitroeien #visvangst #Erfgoedapp #Donkmeer #wandelen

Team: Victoria Boone, Werend Veys, Thijs Lambrecht, Mathijs Speecke 

In samenwerking met: Regionaal Landschap Schelde Durme, Faro. Steunpunt voor cultureel erfgoed, WWF.

Contactpersoon: victoria.boone@ugent.be, werend.veys@ugent.be (studenten), thijs.lambrecht@ugent.be (begeleider)

Goed om weten: voor de uitstap naar het Donkmeer vragen we een bijdrage voor bus en trein van €16. 

Uitwaaien in de Zwinstreek? Deze West-Vlaamse toeristische parel is veel meer dan een bestemming voor natuurliefhebbers en wandelaars. Mens en natuur hebben doorheen de tijd hun plaats opgeëist in het Zwin. Eeuwen geleden werd het gebied ingepolderd en sindsdien op verschillende manieren gebruikt, van schapendijken en fruitgaarden tot Europese wandel- en pelgrimspaden. Trekvogels vinden er een veilig onderkomen op doortocht naar het noorden of zuiden. Het gebied heeft een unieke natuurpracht die honderden toeristen per dag trekt. Hoe kunnen al deze belanghebbers met elkaar verzoend worden?  

In dit atelier onderzoeken we de uitdagingen van natuur als bestemming. We trekken  naar de Zwinstreek en ontwikkelen een luisterwandeling in de Erfgoedapp. Kom jij mee bijdragen tot het creëren van natuurbewuste toeristen?  

#Middeleeuwen tot vandaag #multiperspectivisme #interviews #wandeltoerisme #toerisme #landbouw #natuurbescherming #wandeling #Erfgoedapp

Team: Ryan Smet, Marie Verroonen, Leen Bervoets, Jan Trachet en Eva Willems 

In samenwerking met: Faro. Steunpunt voor cultureel erfgoed, Het Zwin, Gemeente Knokke-Heist.

Contactpersoon: ryan.smet@ugent.be, marie.verroonen@ugent.be (studenten), leen.bervoets@ugent.be (begeleider)

De loop van de Leie, de bescherming van de Bourgoyen, de toekomst van de Green Office... Elke generatie natuuractivisten voert een eigen strijd met andere accenten. Gedreven door wetenschap, ideologie, nostalgie of schoonheid proberen ze natuur vorm te geven voor de toekomst.  

We onderzoeken de motivatie, het discours en de methodes van vijf generaties natuuractivisten aan de hand van kranten, tijdschriften, affiches, verenigingsarchief en mondelinge bronnen. We bundelen onze bevindingen in een Zine. Op vrijdag brengen we de generaties samen in een hoopvol gesprek over de toekomst. Ook jouw activistische ervaringen zijn welkom. Kom jij mee de generatiekloof dichten met je creatieve, verhalende of journalistieke talent? 

#Moderne en hedendaagse tijd #collectieve actie #sociale geschiedenis #discoursanalyse #wetenschapsgeschiedenis #Gent #dialoog #zine

Team: Emilia Gyselinck, Lara Ergül Claeys, Frank Cotman, Fien Danniau, Margo De Koster, Bruno De Wever, Christophe Verbruggen

In samenwerking met: AMSAB-ISG, Green Office, Natuurpunt Bourgoyen-Ossemeersen

Contactpersoon: emilia.gyselinck@ugent.be, lara.ergulclaeys@ugent.be (studenten), fien.danniau@ugent.be (onderwijsbegeleider)

Botany has long been shaped by colonial histories, from plant names to the discipline itself. Today, botanists debate whether to rename species honouring figures linked to colonisation and oppression—emperors, explorers, colonial officials, and military personnel. At a recent international congress, the first steps were taken to change the most offensive plant names. 

The Botanical Garden of Ghent University invites students to engage with this critical discussion in a hands-on workshop. Through interdisciplinary collaboration, participants will explore two key questions: 

• How can Ghent University’s Botanical Garden be decolonised? 
• What role can historical research play in decolonisation debates? 

The workshop includes an introduction to the Botanical Garden’s collections, a guided “contested botany” walk, archival research, brainstorming sessions, and discussions with experts. Participants will draw on insights from colonial history, the history of science, heritage studies, and decolonisation studies. 

Potential outcomes include an advisory report for the GUM, a documentation folder for future thematic walks, or a presentation for the garden’s guides. 

Join us in rethinking the future of botany!

#Modern and contemporary history #imperial history #history of science #botanical gardens #decolonize the city #public history #public debate

Good to know: open to Erasmus-students, main language in this workshop is English

Team: Pieter De Coene, Jan Vandersmissen, Kenneth Bauters, Neslihan Dogan, Gillian Mathys

In samenwerking met: Plantentuin UGent

Contact: pieter.decoene@ugent.be, jan.vandersmissen@ugent.be (begeleiders)

Vogels omringen ons dagelijks: ze sieren je tuin, fluiten je wakker, pikken je lunch mee en stelen de show in talloze legendes en kunstwerken. Achter deze alledaagse verschijningen schuilt een rijke geschiedenis van wisselende culturele opvattingen, wetenschappelijke ontdekkingen en – helaas – intussen bedreigde soorten.  

In dit atelier ontdekken we hoe de plaats van vogels in onze maatschappij en cultuur is geëvolueerd. We duiken in oude ornithologen-dagboeken, analyseren gedetailleerde vogeltekeningen, ontcijferen historische tellingen en bestuderen volksverhalen. We blijven niet hangen in boeken en archieven! We trekken de natuur in en gaan in dialoog met ervaren vogelspotters en Vogelbescherming Vlaanderen.  

De mogelijke eindproducten zijn net zo divers als de vogels zelf! Maak een interactieve kaart van historische vogelpopulaties, reconstrueer een geluidslandschap uit vervlogen tijden of breng oude volksverhalen opnieuw tot leven. Aan het einde van de week bundelen we dit werk in een inspirerende tentoonstelling. 

Team: Laura Nys, Paulien Daelman, Antoon Vrints, Martijn Collijs

In samenwerking met: Vogelbescherming Vlaanderen

Contact: martijn.collijs@ugent.be (begeleider)

Hoe kunnen we het rijke verleden van de Schelde inzetten voor haar toekomst? Dit atelier verkent de geschiedenis van overstromingslandschappen langs de Schelde en hun betekenis voor hedendaags natuurherstel. We onderzoeken welke historische bronnen ons kunnen gidsen en waar de grenzen van 'herstel' liggen in een landschap dat continu in beweging is. 

Door kritisch te kijken naar historisch kaart- en beeldmateriaal, en twee eeuwen aan landschapsverandering, zoeken we naar een creatieve synthese tussen verleden en toekomst. We erkennen daarbij dat we niet simpelweg kunnen terugkeren naar een geïdealiseerd verleden, maar dat historische inzichten ons wel kunnen helpen bij het vormgeven van een toekomstbestendig rivierlandschap. 

Als eindresultaat presenteren we 'Schelde Gemapt', een digitale atlas die deze historische zoektocht visualiseert en nieuwe perspectieven biedt op het Scheldelandschap van morgen. 

De mogelijke eindproducten zijn net zo divers als de vogels zelf! Maak een interactieve kaart van historische vogelpopulaties, reconstrueer een geluidslandschap uit vervlogen tijden of breng oude volksverhalen opnieuw tot leven. Aan het einde van de week bundelen we dit werk in een inspirerende tentoonstelling. 

#Vroegmoderne, Moderne en Hedendaagse geschiedenis #landschapsgeschiedenis #wetlands #Schelde #cartografie #digital humanities

Team: Vincent Ducatteeuw, Rein Debrulle

In samenwerking met: Ghent Centre for Digital Humanities

Contact: rein.debrulle@ugent.be (begeleider)

In het atelier communicatie staan we nooit alleen, maar gaan we constant in interactie met de andere ateliers. We volgen de verhalen van de medestudenten op de voet, registreren hun vorderingen en delen dagelijks hun nieuwtjes. We kiezen uit een brede waaier aan communicatiemogelijkheden: persfotografie, radio, podcasts, video’s en vlogs, verslagen en interviews … We ontdekken grafische software, leren om verschillende en grote hoeveelheden mediatypes te verwerken en selecteren op kwaliteit. We communiceren voor een publiek en schaven aan interviewtechnieken en vaardigheden in verslaggeving.

Tijdens Verleden Week worden we journalisten maar vergeten onze rol als historici niet. Het duurzame eindproduct van het atelier communicatie is bestemd voor het archief: de volgende generaties van historici in spe aan de UGent zullen zich kunnen inspireren op jullie registratie van deze editie van Verleden Week. Zo maakt dit atelier van de projectweek meer dan een belevenis, het maakt er ook een stukje geschiedenis van!

Team: Annamaria Van Ingelgem, Manon Mortier, Nina Uelpenich

Contact: manon.mortier@ugent.be